PODSTAWOWE ZABIEGI RESUSCYTACYJNE U DOROS£YCH

Zadaniem osoby udzielaj±cej pierwszej pomocy jest utrzymanie przy ¿yciu poszkodowanego i nie dopuszczenie do powstania dalszych powik³añ do chwili przybycia lekarza b±d¼ karetki pogotowia ratunkowego.

1. Upewnij siê, czy poszkodowany i wszyscy ¶wiadkowie zdarzenia s± bezpieczni. 2. Sprawd¼ reakcjê poszkodowanego: delikatnie potrz±¶nij za ramiona i g³o¶no zapytaj: "Czy wszystko w porz±dku?"

3a. Je¿eli reaguje:

• zostaw poszkodowanego w pozycji, w której go zasta³e¶, o ile nie zagra¿a mu ¿adne niebezpieczeñstwo
• dowiedz siê jak najwiêcej o stanie poszkodowanego i wezwij pomoc, je¶li bêdzie potrzebna, l regularnie oceniaj jego stan.
  

3b. Je¿eli nie reaguje: g³o¶no zawo³aj o pomoc, odwróæ poszkodowanego na plecy, a nastêpnie udro¿nij jego drogi oddechowe, wykonuj±c odgiêcie g³owy i uniesienie ¿uchwy

1. umie¶æ jedn± rêkê na czole poszkodowanego i delikatnie odegnij jego g³owê do ty³u, pozostawiaj±c wolny kciuk i palec wskazuj±cy tak, aby zatkaæ nimi nos je¿eli potrzebne bêd± oddechy ratunkowe,
2. opuszki palców drugiej rêki umie¶æ na ¿uchwie poszkodowanego, a nastêpnie unie¶ j± w celu udro¿nienia dróg oddechowych.

4. Utrzymuj±c dro¿no¶æ dróg oddechowych wzrokiem, s³uchem i dotykiem poszukaj prawid³owego oddechu oceñ wzrokiem ruchy klatki piersiowej, nas³uchuj przy ustach poszkodowanego szmerów oddechowych, staraj siê wyczuæ ruch powietrza na swoim policzku.

W pierwszych minutach po zatrzymaniu kr±¿enia poszkodowany mo¿e s³abo oddychaæ lub wykonywaæ g³o¶ne, pojedyncze westchniêcia. Nie nale¿y ich myliæ z prawid³owym oddechem. Na ocenê wzrokiem, s³uchem i dotykiem przeznacz nie wiêcej ni¿ 10 sekund. Je¿eli masz jakiekolwiek w±tpliwo¶ci czy oddech jest prawid³owy, dzia³aj tak, jakby by³ nieprawid³owy.

5a. Je¿eli oddech jest prawid³owy:

• u³ó¿ poszkodowanego w pozycji bezpiecznej,
• wy¶lij kogo¶ lub sam udaj siê po pomoc (wezwij pogotowie),
• regularnie oceniaj oddech.

5b. Je¿eli oddech nie jest prawid³owy:

• wy¶lij kogo¶ po pomoc, a je¿eli jeste¶ sam, zostaw poszkodowanego i wezwij pogotowie, wróæ i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej zgodnie z poni¿szym opisem:

º uklêknij obok poszkodowanego,
º u³ó¿ nadgarstek jednej rêki na ¶rodku klatki piersiowej poszkodowanego,
º u³ó¿ nadgarstek drugiej rêki na ju¿ po³o¿onym,

U³ó¿ nadgarstek jednej rêki na ¶rodku klatki piersiowej		Nadgarstek drugiej rêki u³ó¿ na ju¿ po³o¿onym

º spleæ palce obu d³oni i upewnij siê, ¿e nie bêdziesz wywieraæ nacisku na ¿ebra poszkodowanego; nie uciskaj nadbrzusza ani dolnego koñca mostka,
º pochyl siê nad poszkodowanym, wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na g³êboko¶æ 4-5 cm,
º po ka¿dym uci¶niêciu zwolnij nacisk na klatkê piersiow±, nie odrywaj±c d³oni od mostka. Powtarzaj uci¶niêcia z czêstotliwo¶ci± 100/min (nieco mniej ni¿ 2 uci¶niêcia/s),
º okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka powinien byæ taki sam.



6a. Po³±cz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi:

• po wykonaniu 30 uci¶niêæ klatki piersiowej udro¿nij drogi oddechowe, odginaj±c g³owê i unosz±c ¿uchwê,
• zaci¶nij skrzyde³ka nosa, u¿ywaj±c palca wskazuj±cego i kciuka rêki umieszczonej na czole poszkodowanego,
• pozostaw usta delikatnie otwarte, jednocze¶nie utrzymuj±c uniesienie ¿uchwy,
• we¼ normalny wdech i obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami, upewniaj±c siê, ¿e nie ma przecieku powietrza,
• wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez oko³o 1 sekundê (tak jak przy normalnym oddychaniu), obserwuj±c jednocze¶nie czy klatka piersiowa siê unosi taki oddech ratowniczy jest efektywny,
• utrzymuj±c odgiêcie g³owy i uniesienie ¿uchwy, odsuñ swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa,
• jeszcze raz nabierz powietrza i wdmuchnij do ust poszkodowanego, d±¿±c do wykonania dwóch skutecznych oddechów ratowniczych; nastêpnie ponownie u³ó¿ rêce w prawid³owej pozycji na mostku i wykonaj kolejnych 30 uci¶niêæ klatki piersiowej,
• kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30 : 2,
• przerwij swoje dzia³anie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, gdy zacznie on prawid³owo oddychaæ. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji. Je¿eli wykonany pierwszy oddech ratowniczy nie powoduje uniesienia siê klatki piersiowej jak przy normalnym oddychaniu, wykonaj nastêpuj±ce czynno¶ci
• sprawd¼ jamê ustn± poszkodowanego i usuñ widoczne cia³a obce,
• sprawd¼, czy odgiêcie g³owy i uniesienie ¿uchwy s± poprawnie wykonane,
• wykonaj nie wiêcej ni¿ 2 próby wentylacji za ka¿dym razem, zanim podejmiesz ponownie uciskanie klatki piersiowej. Je¿eli na miejscu zdarzenia jest wiêcej ni¿ jeden ratownik, ratownicy powinni siê zmieniaæ podczas prowadzenia reanimacji co 1-2 minuty, aby zapobiec zmêczeniu. Nale¿y zminimalizowaæ przerwy w resuscytacji podczas zmian.

6b. Reanimacje ograniczon± wy³±cznie do uci¶niêæ klatki piersiowej mo¿esz prowadziæ w nastêpuj±cych sytuacjach:

• Je¿eli nie jeste¶ w stanie lub nie chcesz wykonywaæ oddechów ratowniczych, zastosuj uci¶niêcia klatki piersiowej.
• Je¿eli stosujesz wy³±cznie uci¶niêcia klatki piersiowej, wykonuj je bez przerwy, z czêstotliwo¶ci± 100 u¶niêæ /min,
• Przerwij swoje dzia³anie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, je¿eli zacznie on prawid³owo oddychaæ. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji.

7. Kontynuuj resuscytacjê do czasu gdy:

• przybêd± wykwalifikowane s³u¿by medyczne i przejm± dzia³ania,
• poszkodowany zacznie prawid³owo oddychaæ,
• ulegniesz wyczerpaniu.