Rozpocz±³ siê okres grzewczy, a wraz z nim wzrasta zagro¿enie zatrucia czadem!!!

OSTRZEGAMY!

Ka¿dego roku z powodu zatrucia tlenkiem wêgla, potocznie zwanego czadem, ginie kilkadziesi±t osób. Bardzo czêsto nie ma to zwi±zku z powstaniem po¿aru, a wynika jedynie z niew³a¶ciwej eksploatacji budynku i znajduj±cych siê w nich urz±dzeñ i instalacji grzewczych.

PRZYPOMINAMY!

Przepisy zobowi±zuj± do czyszczenia kominów!

Zgodnie z § 30 rozporz±dzenia Ministra Spraw Wewnêtrznych i Administracji z 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpo¿arowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 80 poz. 563), w obiektach w których odbywa siê proces spalania paliwa sta³ego, ciek³ego lub gazowego, usuwa siê zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:

• cztery razy w roku w domach opalanych paliwem sta³ym(np. wêglem, drewnem),
• dwa razy w roku w domach opalanych paliwem ciek³ym i gazowym,
• co najmniej raz w miesi±cu, je¿eli przepisy miejscowe nie stanowi± inaczej od palenisk zak³adów zbiorowego ¿ywienia i us³ug gastronomicznych.
• co najmniej raz w roku usuwamy zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych.

Z kolei art. 62 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z pó¼n. zm.) zobowi±zuje w³a¶cicieli i zarz±dców bloków mieszkalnych i domów jednorodzinnych do okresowej kontroli, co najmniej raz w roku stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).

RADZIMY!

Sk±d siê bierze czad i dlaczego jest tak niebezpieczny?

Tlenek wêgla powstaje podczas procesu niepe³nego spalania materia³ów palnych, w tym paliw, które wystêpuje przy niedostatku tlenu w otaczaj±cej atmosferze.

Niebezpieczeñstwo zaczadzenia wynika z faktu, ¿e tlenek wêgla:

• jest gazem niewyczuwalnym zmys³ami cz³owieka (bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku),
• blokuje dostêp tlenu do organizmu, poprzez zajmowanie jego miejsca w czerwonych cia³kach krwi, powoduj±c przy d³ugotrwa³ym nara¿eniu (w wiêkszych dawkach) ¶mieræ przez uduszenie.

Co jest g³ówn± przyczyn± zaczadzeñ?

G³ównym ¼ród³em zatruæ w budynkach mieszkalnych jest niesprawno¶æ przewodów kominowych: wentylacyjnych, spalinowych i dymowych.

Wadliwe dzia³anie wspomnianych przewodów mo¿e wynikaæ z:

• ich nieszczelno¶ci,
• braku konserwacji, w tym czyszczenia,
• wad konstrukcyjnych,
• niedostosowania istniej±cego systemu wentylacji do standardów szczelno¶ci stosowanych okien i drzwi, w zwi±zku z wymian± starych okien i drzwi na nowe.

Powy¿sze mo¿e prowadziæ do niedro¿no¶ci przewodów, braku ci±gu, a nawet do powstawania zjawiska ci±gu wstecznego, polegaj±cego na tym, ¿e dym zamiast wydostawaæ siê przewodem kominowym na zewn±trz, cofa siê z powrotem do pomieszczenia.

Co zrobiæ, aby unikn±æ zaczadzenia?

W celu unikniêcia zaczadzenia nale¿y:

• przeprowadzaæ kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelno¶ci przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie wystêpowania dostatecznego ci±gu powietrza,
• u¿ytkowaæ sprawne techniczne urz±dzenia, w których odbywa siê proces spalania, zgodnie z instrukcj± producenta,
• stosowaæ urz±dzenia posiadaj±ce stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach w±tpliwych nale¿y ¿±daæ okazania wystawionej przez producenta lub importera urz±dzenia tzw. deklaracji zgodno¶ci, tj. dokumentu zawieraj±cego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urz±dzenia,
• nie zaklejaæ i nie zas³aniaæ w inny sposób kratek wentylacyjnych,
• w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdziæ poprawno¶æ dzia³ania wentylacji, poniewa¿ nowe okna s± najczê¶ciej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcze¶niej stosowanych w budynku i mog± pogarszaæ wentylacjê,
• systematycznie sprawdzaæ ci±g powietrza, np. poprzez przyk³adanie kartki papieru do otworu b±d¼ kratki wentylacyjnej; je¶li nic nie zak³óca wentylacji, kartka powinna przywrzeæ do wy¿ej wspomnianego otworu lub kratki,
• czêsto wietrzyæ pomieszczenie, w których odbywa siê proces spalania (kuchnie, ³azienki wyposa¿one w termy gazowe), a najlepiej zapewniæ, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien,
• nie bagatelizowaæ objawów duszno¶ci, bólów i zawrotów g³owy, nudno¶ci, wymiotów, oszo³omienia, os³abienia, przyspieszenia czynno¶ci serca i oddychania, gdy¿ mog± byæ sygna³em, ¿e ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji nale¿y natychmiast przewietrzyæ pomieszczenie, w którym siê znajdujemy i zasiêgn±æ porady lekarskiej.

W trosce o w³asne bezpieczeñstwo, warto rozwa¿yæ zamontowanie w domu czujek dymu i gazu. Koszt zamontowania takich czujek jest niewspó³miernie niski do korzy¶ci, jakie daje zastosowanie tego typu urz±dzeñ (³±cznie z uratowaniem najwy¿szej warto¶ci, jak± jest nasze ¿ycie).

Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem wêgla?

W przypadku zatrucia tlenkiem wêgla nale¿y:

• zapewniæ dop³yw ¶wie¿ego czystego powietrza; w skrajnych przypadkach wybijaj±c szyby w oknie,
• wynie¶æ osobê poszkodowan± w bezpieczne miejsce, je¶li nie stanowi to zagro¿enia dla zdrowia osoby ratuj±cej; w przypadku istnienia takiego zagro¿enia pozostawiæ przeprowadzenie akcji s³u¿bom ratowniczym,
• wezwaæ s³u¿by ratownicze (pogotowie ratunkowe, PSP),
• jak najszybciej podaæ tlen,
• je¿eli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzyman± akcjê serca, nale¿y natychmiast zastosowaæ sztuczne oddychanie np. metod± usta - usta oraz masa¿ serca,
• nie wolno wpadaæ w panikê, kiedy znajdziemy dziecko lub doros³ego z objawami zaburzenia ¶wiadomo¶ci w kuchni, ³azience lub gara¿u; nale¿y jak najszybciej przyst±piæ do udzielania pierwszej pomocy.

PAMIÊTAJMY!

Od stosowania siê do powy¿szych rad mo¿e zale¿eæ nasze zdrowie i ¿ycie oraz zdrowie i ¿ycie naszych bliskich. A wystarczy jedynie odrobina przezorno¶ci.

Opracowanie: Biuro Rozpoznawania Zagro¿eñ Komendy G³ównej Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej

Tlenek wêgla CO, potocznie zwany czadem.
W temperaturze pokojowej jest to bezbarwny i bezwonny gaz.
Ma silne w³asno¶ci toksyczne.
Gromadzi siê g³ównie pod sufitem poniewa¿ ma nieco mniejsz± gêsto¶æ od powierza.
Toksyczne dzia³anie tlenku wêgla wynika z jego wiêkszego od tlenu (250-300 razy) powinowactwa do hemoglobiny zawartej we krwi.

Tworzy on po³±czenie zwane karboksyhemoglobi±, które jest trwalsze ni¿ s³u¿±ca do transportu tlenu z p³uc do tkanek oksyhemoglobina (po³±czenie tlenu z hemoglobin±). Dochodzi wiêc do niedotlenienia tkanek, co w wielu przypadkach prowadzi do ¶mierci.

Tlenek wêgla trwale ³±czy siê z ponad 80% hemoglobiny, co sprawia, ¿e tylko niewielka ilo¶æ hemoglobiny mo¿e po³±czyæ siê z tlenem. Ilo¶æ ta jest jednak niewystarczaj±ca dla ludzkiego organizmu. Nadmiar karboksyhemoglobiny powoduje niedotlenienie organizmu, a w najgorszym przypadku nawet ¶mieræ przez uduszenie.

Wdychanie nawet niewielkiej ilo¶ci tlenku wêgla mo¿e spowodowaæ zatrucie, silny ból g³owy, wymioty, zapadniêcie w ¶pi±czkê a nawet zgon.